0
Mặc dù đã có nhiều nghiên cứu thử nghiệm về nhiễm khuẩn Salmonella trên heo con, nhưng thực tế là có rất ít nghiên cứu thực địa đánh giá tỷ lệ mắc bệnh và động lực học của bệnh này trong giai đoạn heo con theo mẹ. Điều này dễ hiểu vì để xác định đúng mức độ nhiễm trùng trong quần thể heo con, cần phải giết nhân đạo một số lượng lớn động vật và đưa đến phòng thí nghiệm, vì cần phải nghiên cứu quá trình xâm nhập của vi khuẩn trong các cơ quan đích như amidan, hạch bạch huyết hồi tràng và mạc treo. Tuy nhiên, ở nhiều quốc gia, việc giết nhân đạo những động vật non như vậy để đánh giá khía cạnh này là phi đạo đức, cũng như khá tốn kém. Do đó, một số ít nghiên cứu được công bố cho đến nay chỉ dựa trên việc phân tích tỷ lệ bài thải vi khuẩn, tức là sự hiện diện của Salmonella trong phân.
Các nghiên cứu này cho thấy tỷ lệ heo con sau cai sữa bài thải Salmonella thường khá thấp (từ 0%-10%), điều này thường liên quan đến mức globulin miễn dịch trong sữa non của heo mẹ cao, giúp bảo vệ chống lại nhiễm trùng và mức độ an toàn sinh học cao hơn ở trang trại heo nái. Điều này góp phần vào thực tế là bệnh do Salmonella gây ra không được coi là một căn bệnh chính trong giai đoạn sản xuất này và các tác động lây nhiễm của nó ở các giai đoạn sau (cai sữa và vỗ béo) vẫn chưa được nghiên cứu nhiều.
Tuy nhiên, tất cả các nghiên cứu này chủ yếu dựa trên việc phân tích một lượng nhỏ phân thu thập từ mẫu phết tăm bông trực tràng. Người ta đều biết rằng độ nhạy của kết quả vi sinh học của các mẫu phân từ động vật không có triệu chứng có liên quan trực tiếp đến lượng phân được sử dụng, vì vậy rất có thể các nghiên cứu này đã đánh giá thấp mức độ lưu hành thực sự của việc bài thải Salmonella ở những động vật này. Hơn nữa, việc không bài thải vi khuẩn không nhất thiết chứng minh rằng động vật không bị nhiễm bệnh, vì hiện tượng bài thải vi khuẩn không liên tục ở heo bị nhiễm bệnh là một hiện tượng đã được chứng minh rõ ràng.
Ở Tây Ban Nha, thực tế là có những cơ sở giết mổ chuyên giết mổ heo con để làm thực phẩm cho con người tạo ra một cơ hội tuyệt vời để nghiên cứu chi tiết về tình trạng nhiễm khuẩn Salmonella ở heo con cai sữa, mà không gặp những bất lợi về mặt đạo đức hoặc chi phí kinh tế như đã đề cập trước đó. Đây chính là cách nhóm nghiên cứu của chúng tôi điều tra tình trạng nhiễm khuẩn Salmonella và tình trạng bài thải vi khuẩn ở quần thể 495 heo con mới cai sữa (khoảng 4 tuần tuổi) từ 5 trang trại heo nái GP có kết quả xét nghiệm huyết thanh dương tính với Salmonella. Và kết quả thật đáng ngạc nhiên...
Có 36% heo con bị nhiễm Salmonella (nằm trong hạch bạch huyết mạc treo) và khoảng 35% heo con đang bài thải vi khuẩn. Những nguồn bài thải chính chủ yếu đến từ những heo con bị nhiễm Salmonella (70%). Điều này không có gì đáng ngạc nhiên, vì khi xét đến độ tuổi của heo con, có thể dự đoán rằng đó là những ca nhiễm trùng sơ khởi và việc bài thải vi khuẩn dễ phát hiện nhất trong tình huống này. Những kết quả này, cùng với thực tế là heo con không biểu hiện bất kỳ dấu hiệu lâm sàng nào của bệnh, đã làm nổi bật vai trò tích cực của heo con trong việc duy trì tình trạng nhiễm trùng tại các trang trại này.
Các serotype chính được phát hiện ở heo con bao gồm biến thể một pha của S. Typhimurium (35,4%), S. Rissen (17,1%), S. Derby (10,9%) và S. Bovismorbificans (10,3%). Trong hầu hết các ca nhiễm bệnh (72,8%), cùng một serotype được tìm thấy ở hạch bạch huyết mạc treo và trong phân. Các serotype này trùng khớp với những serotype được bài thải từ heo nái nuôi cùng trại với heo con. Thực tế, 89% các serotype được xác định ở heo nái cũng hiện diện ở heo con. Phân tích di truyền thêm bằng phương pháp điện di gel trường xung (PFGE) đối với các chủng Salmonella từ heo nái và heo con cho thấy sự tương đồng di truyền cao (>90%) trong 75% các trường hợp so sánh, cho thấy sự lưu hành của các chủng Salmonella giữa heo nái và heo con trong trại.
Các mẫu nước thịt từ heo con cũng được phân tích để định lượng mức độ kháng thể đặc hiệu chống lại Salmonella. Phát hiện chính là giá trị ELISA (được đo bằng mật độ quang học phần trăm - %OD) cao hơn đáng kể ở các mẫu từ heo con không bị nhiễm bệnh so với các mẫu bị nhiễm bệnh (%OD trung bình lần lượt là 17,3 và 12,0; P = 0,002). Xem xét rằng ở độ tuổi đó, các kháng thể duy nhất có trong heo con là có nguồn gốc từ heo mẹ, kết quả này cho thấy rằng sữa non từ heo nái có thể có tác dụng bảo vệ heo con. Do đó, việc đảm bảo lượng sữa non đầy đủ trong vài giờ đầu sau khi sinh có thể là một chiến lược cơ bản để ngăn ngừa nhiễm Salmonella trong thời kỳ cho con bú. Tăng chất lượng sữa non (tức là lượng globulin miễn dịch) bằng cách tiêm vắc-xin cho heo nái trước khi đẻ cũng nên được xem xét là một chiến lược khả thi khác, mặc dù cần có thêm các nghiên cứu để xác nhận điều này.
Tóm lại, kết quả của nghiên cứu này cho thấy tỷ lệ nhiễm Salmonella ở heo con theo mẹ từ các trang trại có huyết thanh dương tính chắc chắn cao hơn nhiều so với dự kiến. Điều này có thể tác động đến giai đoạn cai sữa, đặc biệt là hiện nay khi các biện pháp điều trị bằng kháng sinh dự phòng có độ nhạy cao đối với Salmonella (ví dụ như colistin) đã bị loại bỏ. Đảm bảo heo con tiêu thụ đủ sữa non, cùng với các chiến lược giúp giảm tình trạng bài thải ở heo nái (ví dụ như sử dụng một số chất phụ gia thức ăn như axit hữu cơ, prebiotic, v.v. hoặc tiêm vắc-xin cho heo nái) có khả năng kiểm soát tình trạng nhiễm Salmonella ở các trang trại thương phẩm tốt hơn. Tuy nhiên, cần phải thực hiện thêm nhiều nghiên cứu hơn nữa.